به نقل از «همشهری آنلاین»

منزوی غزل را از انزوا نجات داد

تاریخ انتشار: ۱ مهر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۷۲۸۹۶

به گزارش همشهری آنلاین، مصطفی راضی‌جلالی درباره ویژگی‌های آثار حسین منزوی و تاثیر آن بر ادبیات  اظهار کرد: بزرگترین ویژگی آثار منزوی این است که در دوره‌ای که غزل به سمت انزوا می‌رفت، یعنی ابتدای دهه ۷۰، منزوی با انتشار غزل‌هایی که کارکردهایی امروزی داشت، غزل را از انزوا نجات داد. منزوی قابلیت‌های جدیدی را وارد غزل کرد و شعر را از دو انحراف نجات داد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

منزوی غزل را از انزوا نجات داد

این شاعر درباره دو خطری که سبک غزل را تهدید می‌کرد، گفت: در دوره‌ای شاعران معاصر به شعر سبک هندی التزام نشان دادند که بیشتر کاری مینیاتوری در شعر بود، از سمت دیگر افرادی سعی می‌کردند غزل را به حاشیه برانند و در قالب اشعاری که صرفا زبانی باشد آثاری تولید می‌کردند. در نتیجه به غزل معاصر فشار می‌آوردند و به آن لطمه می‌زدند.

جلالی با تاکید بر اینکه حسین منزوی غزل را از دو تهدید نجات داد، توضیح داد: حسین منزوی غزل را از این دو خطر دور کرد یعنی هدایت شعر به سمت مینیاتور و نقاشی که به سبک هندی معروف بود و همچنین بردن شعر به سمت کارکردهای زبانی این روش در اشعار سپید که عمدتا با ظرفیت‌های زبانی ارائه می‌شد، شکل می‌گرفت. این کار بزرگی بود و باعث شد شاعران امروزی با ظرفیت‌های جدیدی از شعر آشنا شوند. تا جایی که شاعران بعد از منزوی با ظرفیت‌هایی از شعر آشنا شدند که در شعر منزوی هم نبود. به عبارتی از منزوی هم جلوتر رفتند. شاگردان منزوی دانش ادبی را از او یاد گرفتند که منتج به خلق آثار ماندگار در شعر و غزل معاصر شد.

ترجمه تنها عامل در جهانی شدن شعر نیست

جلالی که در حوزه شعر سپید آثار ماندگاری دارد، درباره قابلیت جهانی شدن شعر سپید و محدود بودن غزل از این منظر بیان کرد: اگر نگاه ما به جهانی شدن شعر به معنای ترجمه شدن شعر به زبان‌های دیگر باشد، شعر آزاد به این دلیل که برخی از محدودیت‌های غزل را ندارد، ساده‌تر به زبان دیگر ترجمه می‌شود. اگر توجه کنید ترجمه‌ای که از شعر حافظ شده‌ در ساختار آزاد ارائه شده‌است، زیرا اوزان عروضی و اوزانی که در شعر فارسی وجود دارد، قابلیت برگرداندن به دیگر زبان‌ها را ندارد.

این شاعر با تاکید بر اینکه ترجمه تنها عامل در جهانی شدن شعر نیست، ادامه داد: اگر جهانی شدن را به ترجمه‌پذیر بودن شعر بدانیم، غزل قابلیت جهانی شدن ندارد اما اینطور نیست، زیرا ترجمه فقط یکی از مولفه‌های شعر برای انتقال‌پذیر کردن آن است. ظرفیت‌هایی در شعر منزوی وجود دارد که اگر فردی به زبان مبدا یعنی فارسی و زبان مقصد که می‌تواند هر زبانی باشد و شعر به آن زبان ترجمه شده است، مسلط باشد، حتما می‌تواند ارائه خوبی از شعر منزوی و کلاسیک بدهد.

او با بیان اینکه جهانی شدن را نباید صرفا را به قابلیت ترجمه شعر دید، افزود: اگر کسی شعر منزوی را به شکل کامل بشناسد و به غزل منزوی و شعر معاصر به زبان مقصد تسلط کامل داشته‌باشد، حتما می‌تواند ارائه کافی از ترجمه شعر انجام بدهد.

جلالی با اشاره به اینکه نزدیک‌ترین زبان به زبان فارسی، زبان عربی است، گفت: در برخی از شعرهای عربی کاملا مشخص است که تکنیک‌ها و مضامینی که در شعر منزوی آمده بازسرایی شده‌است. البته باید توجه داشت برای جهانی شدن شعر ما جهان عرب هم جهان کوچکی نیست. همچنین مترجمان زبان‌های دیگر می‌توانند از ظرفیت‌های شعر ما استفاده کنند، البته به شرطی که بخش‌های پژوهشی و شکافتن شعر منزوی را به دقت طی کنند و آن را به زبان‌های دیگر بسپارند.  

در انتخاب ترانه حتما سلیقه فرد سرمایه‌گذار دیده می‌شود

به گفته جلالی آثار باقی‌مانده از منزوی این امکان را دارند که از آن‌ها بیشتر در موسیقی و دیگر هنرها استفاده شود.

او ادامه داد: اگر بخواهم غزل‌سرایان معاصر را نام ببرم، افرادی مانند امیرهوشنگ ابتهاج، سیمین بهبهانی، قیصر امین‌پور، حسین منزوی و ... قله‌های غزل معاصر هستند. خواندن غزل‌های این شاعران بسیاری از ظرفیت‌های شعر و غزل معاصر را برای ما نمایان می‌کند.

این شاعر با بیان اینکه ترانه محصولی است که افرادی غیر از شاعران در انتخاب آن برای تبدیل به آلبوم موسیقی تاثیرگذار هستند، ادامه داد: انتشار ترانه و تبدیل آن به آلبوم موسیقی نیازمند سرمایه‌گذاری مالی است. در نتیجه در انتخاب ترانه حتما سلیقه فرد سرمایه‌گذار دیده می‌شود. به همین دلیل بهتر است پیش از تولید یک آلبوم موسیقی با پژوهشگران درباره آن شاعر یا نزدیکان شاعر مشورت شود. زیرا این افراد می‌توانند درانتخاب آثار فاخر نظر دقیق‌تری داشته‌باشند.  همچنین اگر شاعر در قید حیات باشد، می‌توان از او کمک گرفت.

او تاکید کرد: این وظیفه ما است که در حفظ، نگهداری و گسترش دستاوردهای منزوی سهم خود را ایفا کنیم.

حسین منزوی در نخستین روز از پاییز ۱۳۲۵ خورشیدی در زنجان متولد شد. منزوی پس از انقلاب به زادگاهش زنجان برگشت و تا پایان عمر در آن‌جا ماند. او در ۱۶ اردیبهشت‌ ۱۳۸۳ خورشیدی بر اثر بیماری ریوی در بیمارستان شهید رجایی تهران درگذشت و سپس برای خاک‌سپاری به زادگاهش منتقل شد. جمله‌ حک‌شده بر روی سنگ مزار او مصرع یکی از غزل‌هایش است: «نام من عشق است، آیا می‌شناسیدم؟»

منزوی از جمله برجسته‌ترین شاعران و ادیبان معاصر به شمار می‌آید که در سرودن قالب‌های کلاسیک همچون غزل تبحر فراوانی داشت و به گفتن شعر در سبک‌های مدرن نیمایی و سپید اهتمام می ورزید. منزوی حافظ و نیما یوشیج را می‌ستود و از میان اساتیدش بیش از همه شیفته مهدی اخوان ثالث بود.

کد خبر 707901 منبع: ایرنا برچسب‌ها شعر و شاعر ادبیات

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: شعر و شاعر ادبیات منزوی غزل جهانی شدن شعر حسین منزوی غزل معاصر شعر منزوی زبان ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۷۲۸۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برنامه‌های جدید کانون پرورش فکری برای بچه‌ها

مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از برنامه‌های جدید این انتشارات برای تولید محتوا و کتاب ویژه گروه سنی کودک و نوجوان گفت. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، عباس محمددینی، مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، درباره وضعیت کتاب کودک و نوجوان و انتشارات کانون گفت: وضعیت ادبیات کودک و نوجوان در حال حاضر وضعیت مطلوب و بدون مشکلی نیست که بتوان روی آن بحث و اظهار کرد. ادبیات در چند سال اخیر در صنعت نشر، تولید محتوا و کتاب‌سازی دچار افول شده به‌ویژه این ضعف در حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیز دیده می‌شود. یکی از مشکلات نیز مراجعه ناشران به ترجمه است که از 25 سال پیش تاکنون با رفتن تمام توان ناشر به این سمت، به ضعف مؤلفان و آثار تألیفی برای گروه سنی کودک و نوجوان انجامیده است.

بازگشت به تألیف

او ادامه داد: در این چند سال که ناشران نگاه‌شان به سمت تالیف بازگشت، اما به دلیل همان ضعف، این صنعت هنوز به مطلوبیت خود نرسیده است. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و انتشارات آن نیز با نگاهی که به بازار و مخاطب خود دارد و با توجه به ریز موضوعاتی که مخاطب در صنعت ترجمه داشته، دوباره به سمت تألیف بازگشته است تا بتواند آن مطلوبیت از دست رفته را برای نشر و ادبیات کودک و نوجوان به صورت بالادستی ایجاد کند.

مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون گفت: ما در حال تلاش هستیم و به نویسندگان نوقلم و مؤلفان کودک و نوجوان عرصه می‌دهیم تا بتوانند فعالیت کنند و به محصول برسند، تا آن قوت ایجاد شود و در چند سال آینده بتوانیم به مطلوبیت خود برگردیم.

محمددینی همچنین به ملاک و معیار‌هایی که برای نشر مدنظر قرار می‌گیرد، اشاره کرد و افزود: ادبیات در پایان قرار است یک کودک را برای حضور در اجتماع بسازد و نیازمند تعهد است تا بتواند کودک متعهد بسازد. ادبیات در واقع زیربنا و پایه اصلی است و این زیربنا نمی‌تواند در اختیار آدم‌های غیرمتعهد قرار گیرد. از سوی دیگر تخصص است؛ ادبیات کودک و نوجوان یک امر بسیار تخصص محور است و نمی‌تواند در اختیار افرادی قرار گیرد که تخصص ندارند. این تخصص حتی به روان‌شناسی کودک و نوجوان، نظام‌های تربیتی و... نیز برمی‌گردد.

از «سیمرغ» تا «قاف»؛ طرح‌های جدید کانون برای خلق ادبیات بومی

او با اشاره به اینکه کانون عرصه را برای مؤلفان و مصنّفان متخصص ایجاد کرده است تا بیایند و کار کنند، گفت: انتشارات کانون در گذشته به صاحب قلم بودن افراد تأکید داشت، ما نیز این امر را لازم می‌دانیم، اما به صاحب قلم‌های تازه نفس و کسانی که این امکان برای‌شان تاکنون فراهم نشده بود، نیز اجازه می‌دهیم تا بیایند و در ورطه امتحان قرار گیرند و در حوزه‌های کارشناسی مشغول شوند. تاکنون چند حوزه کارشناسی فعال کرده‌ایم تا آثار این نویسندگان را مورد پالایش قرار دهند و از سوی دیگر اثرشان به همراه متخصصان متعهد و متعدد دیده و سنجیده شود تا هم کارهای‌شان دیده شود و هم مشغول به کار شوند.

انتشار کتاب‌های تعاملی

محمددینی اضافه کرد: در کتاب‌های ترجمه نیز به این سمت می‌رویم تا آثار با تعهد و تخصص را انتخاب کنیم و از مؤلفانی بهره گیریم که در بخش ترجمه حائز این ویژگی‌ها هستند. ما کتاب‌هایی داریم که خاص هستند؛ بنابراین به سراغ مؤلف مترجمانی می‌رویم که ما را به خواسته خود برسانند. در حال حاضر آثار ترجمه در بازار نشر بسیار زیاد است، ضمن اینکه ما در کانون دغدغه رقابت با کسی را نداریم؛ زیرا می‌خواهیم خلأها را پر کنیم و در این پازل نیز به سراغ جاهای خالی رفته‌ایم. وقتی می‌بینیم دیگر انتشاراتی‌ها غایت خود را روی ترجمه گذاشته‌اند، ما به سمت ترجمه‌های بسیار خاص می‌رویم که کار بزرگی در دنیا انجام می‌دهند. در واقع به سراغ آثاری می‌رویم که انتشارات دیگر به خاطر هزینه و یا به دلیل حقوق مؤلف به آن ورود پیدا نمی‌کنند.

او در پاسخ به این سوال که برای کانون بحث ادبیات اهمیت دارد یا وجه بازی و سرگرمی، توضیح داد: در حال حاضر ما چند پروژه همزمان داریم که کتاب‌های‌مان همراه با بازی، سرگرمی و عروسک است. برای آینده نیز کتاب‌های تعاملی را در نظر داریم. این‌ها اصول و جذابیت‌هایی است که در بازارپردازی غیرمحتوایی برای کودک انجام می‌شود. ما در بحث ادبیات نوجوان نیز در حال ورود هستیم تا کتاب‌های‌مان واقعیت افزوده داشته باشند و نوجوانان بتوانند وارد تعامل شوند و برای محتوا و کتاب شاخ و شونه بکشند تا محتوا را بهتر کنند و یا داستان را به سمتی که دوست دارند پیش ببرند.

مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون تصریح کرد: پیش از این در این بخش ضعف‌هایی وجود داشت، چرا که محتوای کتاب جامد است نه سیال و این کتاب بود که برای محیط خود تعیین تکلیف می‌کرد و مخاطب نیز آن را می‌پذیرفت. بسیاری از مخاطبان امروز نیز همچنان به همین سو گرایش دارند. اما در حال حاضر بسیاری از کتاب‌ها صوت، عروسک و بازی با خود به همراه دارند و حتی بعضی از این کتاب‌ها سرگرمی با خود به همراه می‌آورند و روی سکوها می‌روند. حتی گاهی تعامل دارند و از مخاطب می‌خواهند تا ادامه داستان را پیش ببرد و یا این‌که تعیین و تکلیف کند. در واقع کتاب‌ها امروز از جماد خارج شده و به سیالیت ورود کرده‌اند. انتشارات کانون نیز در حیطه عملیاتی خود در حال نگارش این موضوع است تا به‌زودی انجام شود.

برنامه‌های جدید کانون برای کتاب‌های صوتی

محمددینی درباره کتاب‌های صوتی و استفاده از صداها و چهره‌های شناخته شده در تولید این آثار نیز توضیح داد و گفت: انتشارات کانون به سمتی می‌رود که سکوی خاص خودش را در این بخش داشته باشد. ما پیش از این در بخش کتب صوتی فعالیت‌هایی داشتیم و برای تولید این کتاب‌های صوتی به سراغ هنرمندان رفتیم، اما در دوره جدید به سراغ خوانش اثر از سوی خود مؤلف رفته‌ایم و در سوی دیگر نیز به دنبال استعدادسنجی در صداهای خوب میان کودکان در مراکز کانون هستیم. خوشبختانه استعدادهای بسیار شاخصی هستند و حتی برخی از آن‌ها در مراکز صداوسیما نیز مشغول به کارند.

او در ادامه و در پاسخ به پرداخت حق مؤلف در کتاب‌های الکترونیکی نیز گفت: در این مورد ما از برنامه‌های قراردادی که قبلاً امتحان خود را پس داده‌اند، استفاده می‌کنیم و بسیار دقیق و با وسواس این کار را انجام می‌دهیم تا حقی از مؤلفی ضایع نشود.

عرضه هزار عنوان کتاب کودک و نوجوان در غرفه کانون

محمددینی در پایان سخنان خود درباره غرفه کانون در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران اظهار کرد: در نمایشگاه، امسال هزار عنوان کتاب داریم. تعدادی کتاب نیز چاپ اولی هستند. از همه دعوت می‌کنم تا در نمایشگاه کتاب  تهران به غرفه کانون سر بزنند. در طول مدت نمایشگاه  ما هر روز پذیرای یکی از بزرگان ادبیات کودک و نوجوان خواهیم بود. رونمایی از کتاب نیز از دیگر برنامه‌های کانون در این ایام است.

سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران 19 تا 29 اردیبهشت 1403 در مصلی امام خمینی(ره) برگزار می‌شود و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز در این نمایشگاه با آثار خود حضور دارد.

انتهای پیام/